Rodonačelnik umetničke literature i književnog jezika kod Rusina u Bačkoj, Sremu i Slavoniji, najugledniji rusinski intelektualac u prvoj polvini 20. veka
Rođen je 15. juna 1886. godine u Ruskom Krsturu u seljačkoj porodici. Šest razreda osnovne škole završava u rodnom mestu, a gimnaziju u Vinkovcima i Zagrebu. Na Teološki fakultet se upisuje 1906. godine, a već 1907. godine prelazi u Lavov studije završava 1911. godine. Postdiplomske studije je završio u Švajcarskoj gde je 1913. odbranio i doktorsku disertaciju iz filozofije De principiis cognitionis fundamentalibus Leopoli (О osnovnim načelima saznanja). Svešteniko postaje 1913. godine.
Već kao gimazijalac u Zagrebu piše svoje prve stihove. Krajem 1903. napisao je jedno od svojih najznačajnih dela, idilski venac Iz moga sela koji je štampan u Ukrajini 1904. godine. To je prvo delo umetničke literature na govoru bačko-sremskih Rusina. Pisao je i na hrvatskom jeziku. Zbog loših ratnih prilika u Lavovu 1915. devet meseci boravi u svom rodnom Ruskom Krsturu. U tom period je napisao hroniku krsturske parohije pod nazivom Liber memorabilium gr. kat. Parohije Bačkrsturske koja se dugo godina čuvala samo u rukopisu.
Nakon vraćanja u Lavov, Kostelnik je održavao kontakt sa rodnim krajem posebno je pomagao aktivnosti vezane za nacionalni preporod Rusina. Jedno vreme je bio urednik verskog časopisa Niva, napisao je nekoliko knjiga na ukrajinskom jeziku među kojima je zbirka pesama Umrloj kćeri ( 1921) i Pesmu Bogu ( 1922). Obe knjige su prevedene i štampane na rusinskom jeziku u izdanju NIU Ruske slovo.
Na molbu predsednika Rusinskog narodnog prosvetnog društva o. Mihajla Mudrog i podpredsednika o. Đure Bindasa, Kostelnik piše Gramatiku bačko-rusinkog govora koja je štampana u Sremskim Karlovcima 1923. godine. Prvu dramu je napisao 1923. godine pod naslovom Ka Hristu, i 1924. godine dramu Jeftajeva kći. Bio je saradnik Rusinskih novena kao i brojnih časopisa i posebnih izdanja na ukrajinskom jeziku.
U istoriji rusinske kulture ubeležen je kao utemeljitelj rusinskog književnog jezika i začetnik umetničke književnosti.
Ubijen je u Lavovu 20. septembra 1948. godine.
Literatura:
- Dr Julijan Tamaš : Istorija rusinske književnosti, Zavod za izdavanje udžbenika i nastavna sredstva, Beograd, 1997, str. 547-559.
- prof. dr Roman Miz : Sveštenici nekadašnjeg Osječkog vikarijata, Parohija sv. Petra i Pavla, Novi Sad, i „Maksima“, Petrovaradin, 2016, str. 187-190.
- Julijan Tamaš: Havril Kosteljnik između doktrine i prirode, studija, Ruske slovo, Novi Sad, 1986.